รัฐบาลไทย จับมือ ญี่ปุ่น และ GISTDA พัฒนาระบบแจ้งเตือนไฟป่าผ่านดาวเทียม แก้ปัญหาไฟป่า นำร่องที่อุทยานแห่งชาติศรีลานนา จ.เชียงใหม่
เมื่อวันที่ 16 มีนาคม 2567 ที่โครงการส่งน้ำและบำรุงรักษาแม่แฝก-แม่งัดสมบูรณ์ชล อ.แม่แตง จ.เชียงใหม่ นายโอตากะ มาซาโตะ (H.E. Mr. OHTAKA Masato) ว่าที่เอกอัครราชทูตญี่ปุ่นประจำประเทศไทย ได้เข้าพบกับ นายเศรษฐา ทวีสิน นายกรัฐมนตรี เพื่อหารือเรื่องการสนับสนุนทุนวิจัย ซึ่งทางประเทศญี่ปุ่นจะสนับสนุนงบประมาณให้กับทางมหาวิทยาลัยเชียงใหม่และสำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องค์การมหาชน) หรือ GISTDA เพื่อนำไปใช้ในการพัฒนา “ระบบแจ้งเตือนไฟป่าผ่านดาวเทียม” สำหรับใช้ในการแก้ไขปัญหาหมอกควันไฟป่า ซึ่งเริ่มนำร่องที่จังหวัดเชียงใหม่เป็นที่แรกของประเทศ
สำหรับการพัฒนาเทคโนโลยีดังกล่าวเกิดจากความร่วมมือระหว่าง มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ร่วมกับ สำนักงานคณะรัฐมนตรี ประเทศญี่ปุ่น และสำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องค์กรมหาชน) หรือ GISTDA เพื่อที่จะร่วมกันพัฒนาโครงการระบบตรวจจับด้วยเซ็นเซอร์และแจ้งเตือนผ่านดาวเทียมในการจัดการไฟป่าในพื้นที่จังหวัดเชียงใหม่ เพื่อแก้ไขปัญหาและเพิ่มประสิทธิภาพในการติดตามและแจ้งเตือนไฟป่า โดยจะนำร่องดำเนินการที่อุทยานแห่งชาติศรีลานนา อ.แม่แตง จ.เชียงใหม่ ซึ่งมีพื้นที่ครอบคลุม 3 อำเภอ ได้แก่ อำเภอแม่แตง อำเภอเชียงดาว และอำเภอพร้าว โดยจะใช้เทคโนโลยีมาช่วยตรวจจับการส่งสัญญาณระยะไกลและระบบส่งข้อความแบบสั้นผ่านระบบดาวเทียม QZSS ของประเทศญี่ปุ่น ทำให้เจ้าหน้าที่สามารถรับข้อมูลจุดความร้อนและประเมินสถานการณ์ได้รวดเร็วในพื้นที่ป่าลึก หรือพื้นที่ที่ไม่มีสัญญาณติดต่อสื่อสารชนิดอื่นเข้าถึง ทำให้สามารถควบคุมไฟป่าได้อย่างทันท่วงที โดยได้ติดตั้งระบบ Sensor ไปแล้วมากกว่า 10 จุด
ทั้งนี้ ในอนาคตโครงการฯ จะมีการเพิ่มจำนวน Sensor มาติดตั้งเพิ่มเติมในพื้นที่นำร่อง อุทยานแห่งชาติศรีลานนาอีกราว 50 จุดในปี 2567-2568 และจะมีการขยายโครงการอย่างเป็นรูปธรรมภายใต้กรอบการทำงานร่วมกันอย่างใกล้ชิดกับสำนักงานคณะรัฐมนตรีประเทศญี่ปุ่น และ GISTDA ในปีต่อๆไป