พว. พัฒนาครูต้นแบบ “พลิกโฉมคุณภาพการศึกษาโดยพัฒนาครูให้มีศักยภาพสอดคล้องกับศตวรรษที่ 21”
ในระหว่างวันที่ 6-7 กรกฎาคม 2567 สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) ร่วมมือกับมหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา ได้จัดโครงการพัฒนาครูต้นแบบในเขตภาคกลาง เพื่อ “พลิกโฉมคุณภาพการศึกษาโดยพัฒนาครูให้มีศักยภาพสอดคล้องกับศตวรรษที่ 21” ในการพัฒนากระบวนการเรียนรู้ด้วยกระบวนการคิดขั้นสูงเชิงระบบไปสู่การสร้างผู้เรียนให้เป็นนวัตกร อันเป็นกิจกรรมสำคัญของการอบรมครูตามโครงการพัฒนานวัตกรรมเพื่อยกระดับคุณภาพการจัดการศึกษาด้วยรูปแบบ Active Learning สำหรับครูและบุคลากรทางการศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (1 อําเภอ 1 โรงเรียนคุณภาพ) ระดับประถมศึกษาและระดับมัธยมศึกษา ที่จังหวัดพระนครศรีอยุธยา และจังหวัดอุทัยธานี โดยแบ่งสถานที่อบรมเป็น 5 จุด ดังนี้ ระดับมัธยมศึกษา ได้แก่ โรงเรียนท่าเรือ “นิตยานุกูล” โรงแรมห้วยขาแข้ง โรงเรียนหนองฉางวิทยา และระดับประถมศึกษา ได้แก่ โรงเรียนอนุบาลสว่างอารมณ์ และสพป.อุทัยธานี เขต 2 ทั้งนี้มีครูเข้ารับการอบรมรวมทั้งสิ้น 792 คน เพื่อสร้างต้นแบบในพื้นที่ภาคกลาง 7 จังหวัด ได้แก่ นครสวรรค์ พิจิตร อุทัยธานี ลพบุรีอ่างทองสระบุรี และพระนครศรีอยุธยา
ในการอบรมครั้งนี้ นายสายัน ปองไป รองผู้อำนวยการสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาพระนครศรีอยุธยา ได้เป็นประธานในพิธีเปิดการอบรม ณ หอประชุมนิตยพัฒน์ โรงเรียนท่าเรือ “นิตยานุกูล” และผ่านสื่ออิเล็กทรอนิกส์ แอปพลิเคชัน Zoom Cloud Meetings ไปยังจุดอบรมต่างๆ ข้างต้น โดยกล่าวว่า ในระยะเวลาที่ผ่านมาไม่น้อยกว่า 20 ปี ระบบการศึกษาเกิดปัญหาในหลายประเทศรวมทั้งประเทศไทย กล่าวคือ การจัดการศึกษาไม่ตอบสนองความจำเป็นในการพัฒนาประเทศและคุณภาพชีวิตของคนในชาติ ไม่สามารถสร้างสังคมแห่งการเรียนรู้ ส่งผลให้ฐานความรู้ของประชากรต่ำกว่าเกณฑ์มาตรฐาน จนเป็นอุปสรรคต่อการพัฒนาเศรษฐกิจ สังคม การศึกษา การเมือง การปกครอง ทั้งนี้สาเหตุเนื่องมาจากการจัดการเรียนการสอนส่วนใหญ่ ยังไม่เน้นผู้เรียนเป็นศูนย์กลาง ผู้เรียนยังเรียนรู้แบบ Passive Learning ซึ่งส่งผลให้จำได้เพียงเฉพาะเนื้อหา ตามตำรา หรือเอกสาร ไม่เกิดการแสวงหาความรู้ใหม่ๆ ได้ด้วยตนเอง ขาดการนำเนื้อหา ตำรา มาฝึกทักษะการคิดวิเคราะห์ การสร้างคุณธรรมค่านิยมที่นำไปสู่การปฏิบัติเพื่อให้เกิดการเรียนรู้ร่วมกัน และขาดการพัฒนาประสบการณ์ร่วมกัน ดังนั้น จึงมีความจำเป็นที่ต้องหันมาจัดการเรียนรู้โดยเน้นผู้เรียนเป็นศูนย์กลางด้วยการจัดการเรียนรู้แบบ Active Learning ด้วยกระบวนการคิดขั้นสูงเชิงระบบ (GPAS 5 Steps) ที่มีกิจกรรมสำคัญ ให้ผู้เรียนได้สำรวจและรวบรวมข้อมูล คิดวิเคราะห์และสรุปความรู้ เชื่อมโยงความรู้นำไปสู่การสรุปเป็นหลักการ นำความรู้และหลักการไปใช้ในสถานการณ์ใหม่ๆ ผ่านการลงมือปฏิบัติ ทำงานอย่างมีความสุข สร้างชิ้นงาน ทำโครงงาน และสร้างสรรค์ผลผลิตในระดับนวัตกรรม ให้กับชุมชน ท้องถิ่น ภูมิภาค ประเทศ และโลกในระดับสากล ซึ่งผู้เรียนสามารถพัฒนาศักยภาพเหล่านี้ได้ในระดับสูงตั้งแต่ระดับประถมศึกษา และมัธยมศึกษา จึงจะส่งผลต่อการพัฒนาประเทศไปสู่ความมั่นคง มั่งคั่ง และยั่งยืนได้
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) ร่วมกับ มหาวิทยาลัยราชภัฏสวน สุนันทา และผู้เชี่ยวชาญด้านกระบวนการเรียนรู้ จึงได้ร่วมมือกันปรับเป้าหมายการจัดการศึกษาที่เน้นผู้เรียนเป็นศูนย์กลางด้วยการจัดการเรียนรู้แบบ Active Learning เพื่อให้ผู้เรียนทุกคนเรียนรู้ร่วมกันด้วยกระบวนการคิดขั้นสูงเชิงระบบ (GPAS 5 Steps) ดำเนินการวัดและประเมินผลเน้นผลผลิตที่เกิดขึ้นตามสภาพจริง ด้วยเกณฑ์มิติคุณภาพ (Rubrics) ตอบสนองแผนปฏิรูปประเทศด้านการศึกษา (ฉบับปรับปรุง) ที่เน้นให้พัฒนาทักษะการคิด การปฏิบัติ และการสร้างเจตคติ ค่านิยมที่ดีร่วมกัน สามารถสร้างความรู้ในระดับหลักการไปสร้างผลงานในระดับนวัตกรรม สู่การพัฒนาคุณภาพชีวิตได้ทุกมิติ นำพาประเทศไปสู่สังคมแห่งการเรียนรู้ สร้างความรู้และสร้างค่านิยมตามแนวทางประชาธิปไตย ซึ่งไม่เน้นการเรียนแบบอ่าน ท่อง สอบ แล้วลืมอีกต่อไป
สุรเชษฐ ศิลานนท์ รายงาน