น่าน – สวยงาม! พิธี ‘ตานก๋วยสลากภัต’ ที่วัดพระธาตุช้างค้ำวรวิหาร ชาวพุทธนครน่าน 31 ชุมชน ทม.น่านร่วมพิธีตานก๋วยสลากภัตวัดพระธาตุช้างค้ำวรวิหาร พระอารามหลวง และคำขอบ คำอาลาชาว “นันทบุรีศรีนครน่าน” พี่น้องประชาชนชาวน่าน ทุกภาคส่วน คณะสงฆ์ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น นักธุรกิจ หลาน ๆ นักเรียน นักศึกษาประชาชน ตลอดจนพี่น้องสื่อมวลชน ที่ให้ความกรุณากับผมในการที่ทำให้ผมได้ปฏิบัติงาน ในครั้งสุดท้ายของชีวิตราชการอย่างเต็มความสามารถ อนาคตคงได้กลับมาเยือน “นันทบุรีศรีนครน่าน” แห่งนี้ในฐานะของนักท่องเที่ยวที่มีความภาคภูมิใจว่า ครั้งหนึ่งในชีวิตเคยเป็นส่วนสำคัญของสังคมชุมชนคนเมืองน่านครับ ขอบคุณครับ จาก รองพ่อเมืองน่าน นายกฤชเพชร เพชระบูรณิน
วันอังคารที่ 17 กันยายน 2567 ที่วัดช้างค้ำวรวิหาร ถนนสุริยพงษ์ ต.ในเวียง อ.เมือง จ.น่าน นายกฤชเพชร เพชระบูรณิน รองผู้ว่าราชการจังหวัดน่าน เป็นประธาน พิธีตานก๋วยสลากภัตวัดพระธาตุช้างค้ำวรวิหาร พระอารามหลวง โดยมีพระราชศาสนาภิบาล เจ้าคณะจังหวัดน่าน /เจ้าอาวาสวัดพญาภู วัดอารามหลวง ประธานฝ่ายสงฆ์, พระสุนทรมุนี รองเจ้าคณะจังหวัดน่าน/เจ้าอาวาสวัดมิ่งเมือง, พระราชนันทวัชรบัณฑิต รองเจ้าคณะจังหวัดน่าน /เจ้าอาวาสวัดพระธาตุแช่แห้งพระอารามหลวง, พระครุพิทักษ์เจติยานันท์ เจ้าอาวาสวัดพระธาตุช้างค้ำวรวิหาร, พระครูสิรินันทวิทย์ เจ้าคณะอำเภอเมืองน่าน /เจ้าอาวาสวัดดอนมูล ตำบลดู่ใต้ อำเภอเมืองน่าน พระสงฆ์ จากวัดในเขตเทเทศบาลและรอบนอก 40 วัน 279 รูป, นายณัฏฐ์ปวัฒน์ ลือยศ ผู้อำนวยการสำนักงานพระพุทธศาสนาจังหวัดน่าน, นายสุรพล เธียรสูตร นายกเทศมนตรีเมืองน่าน, นางอริสา บุญสม, นายณกรณ์ ศิริรัตน์พิริยะรองนายกเทศมนตรีเมืองน่าน, ประธานชุมชนทั้ง 31 ชุมชนในเขตเทศบาลเมืองน่าน, คณะครูนักเรียนโรงเรียนในจังหวัดน่าน เดินทางร่วมงานประเพณีทำบุญถวายทานสลากภัตกว่า 1,500 คน ซึ่งได้ยึดถือปฏิบัติกันมาเป็นเวลานาน
ทั้งนี้ ที่บริเวณรอบวัดพระธาตุช้างค้ำวรวิหาร คณะศรัทธาทุกหมู่เหล่า คณะครูนักเรียน เริ่มทยอยนำก๋วยสลากภัต มาถวายแก่พระภิกษุสามเณร ทำให้บริเวณภายในวัดพระธาตุช้างคำวรวิหาร เนืองแน่นไปด้วยผู้มีจิตศรัทธา โดยเฉพาะความโดดเด่น ได้จัดทำก๋วยสลาก ที่ใหญ่ตั้งไว้ให้ประชาชนเด็กนักเรียนได้เห็นได้ศึกษา พร้อมทำฉัตร 9 ชั้นตกแต่งด้วยเครื่องอุปโภคบริโภค โดยมีคณะศรัทธาประชาชนในบ้านต่าง ๆ จัดทำสลากภัต และจัดขบวนแห่มาร่วมงานเป็นกลุ่มเป็นคณะ นำพืชผลมาถวายก๋วยสลาก หรือเส้นสลาก นิมนต์พระสงฆ์แต่ละวัดในเขตเทศบาลเมืองน่าน และรอบนอก 40 วัด 279 รูป มารับไทยทานสลากภัต
การถวายทานสลากภัตร นั้นเป็นการสืบสานที่ดีของชุมชนท้องถิ่นทางภาคเหนือ อยากให้เยาวชนรุ่นใหม่มาร่วมงาน เพื่อให้สืบสานวัฒนธรรมต่อไป เนื่องส่วนใหญ่จากจะมีแต่ผู้เฒ่าผู้แก่ที่ทำสืบต่อกันมา จึงอยากให้เยาวชนรุ่นใหม่ๆหันมาสนใจวัฒนธรรมเนียมประเพณีดั่งเดิม
สำหรับประเพณีทำบุญถวายสลากภัต ณ วัดช้างค้ำวรวิหารพระอารามหลวง เดิมชื่อ วัดหลวงกลางเวียง เจ้าผู้ครองนครน่าน พญาภูเข่ง เป็นผู้สร้างขึ้นเมื่อปี พ.ศ.1949 อายุ 609 ปี จัดขึ้นเป็นประจำทุกปี นับเป็นประเพณีที่สำคัญของชาวเมืองน่าน เนื่องมาจากค่านิยมที่สืบทอดกันมาแต่โบราณในอดีต จังหวัดน่านเป็นนครรัฐ จนกลายเป็นประเพณีสืบทอดมาช้านานหลายชั่วอายุคนและหลายร้อยปี วัดพระธาตุช้างค้ำวรวิหารพระอารามหลวง เป็นวัดของเจ้าผู้ครองนครน่านในสมัยโบราณประเพณีการถวายสลากภัต จึงต้องจัดขึ้นที่วัดนี้ก่อนเป็นวัดแรกแล้ววัดอื่นๆ จึงจะจัดถวายทานได้ ปีนี้มีผู้ถวายเส้นสลาก 1,500 เส้น ถวายพระภิกษุ วัดต่างๆ
สลากจังหวัดน่านมีหลายชนิด ประกอบด้วย สลากน้อยหรือสลากซอง คือ สลากกระชุเล็กๆ (ก๋วยสลากขี้ปู๋ม ป่องเหมือนขี้ปู๋มหรือพุง), สลากใหญ่ หรือสลากโชค หรือสลากสร้อย สำหรับเจ้าภาพที่มีฐานะ หรือหมู่บ้านร่วมกันทำ เป็นแบบต่างต้นกัลปพฤกษ์ รูปบ้านเรือน รูปเรือหงส์ เรือสำเภา เครื่องไทยทานจะครบทุกอย่าง อาจจะใส่สร้อยทอง สำหรับให้ผู้ที่โชคดีจับได้สร้อยไป
สลากก๋วยเล็กใช้ถวายอุทิศให้ผู้ล่วงลับไปแล้ว เพื่อเป็นกุศลไปภายหน้า สลากใหญ่ถวายเป็นกุศลสำหรับบุคคลผู้มีศรัทธาและร่ำรวย ทำถวายเพื่อเป็นพลวะปัจจัย ให้มีบุญกุศลมากขึ้น สลากเอาเส้น ซึ่งประชาชนจับสลากแล้วนำไทยทานไปถวาย สลากที่พระสงฆ์จับสลากเอง สลากย้อม นิยมในกลุ่มไทยยอง ซึ่งหญิงสาวในหมู่บ้านจัดถวาย โดยมีศรัทธาสาธุชนในเขตเทศบาล 31 ชุมชน จากวัดต่างๆ หัวหน้าหมู่บ้านของแต่ละชุมชนจะจัดขบวนแห่สลากภัต (ก๋วยสลากภัต)นำมาร่วม เพื่อถวายทานสลากภัตเป็นประจำทุกปี เป็นเอกลักษณ์ประเพณีตานก๋วยสลาก ที่จัด มีศรัทธาสาธุชนมาร่วมงานจำนวนมากมีพระสงฆ์ในวัดในเขตเทศบาลเมืองน่าน และรอบนอก 40 วัด มาร่วม 279 รูป
นายกฤชเพชร เพชระบูรณิน รองผู้ว่าราชการจังหวัดน่าน ได้กล่าวขอบคุณและอำลาคณะศรัทธาประชาชนชาวจังหวัดน่าน ที่จะเกษียณอายุราชการในวันที่ 30 กันยายน 2567 ว่า วันนี้เป็นวันดีได้มาร่วมทำบุญถวายสลากภัตวัดช้างค้ำวรวิหารแห่งนี้ ซึ่งพี่น้องประชาชนในเขตเทศบาลเมืองน่านทุกชุมชน ตลอดชุมชนนอกเขตเทศบาล ได้มาร่วมในงานบุญใหญ่ในครั้งนี้ เป็นการรักษาประเพณีของชาวน่านเรา ซึ่งมีกิจการงานบุญตลอดทั้งปี อย่างที่ผมเคยเรียนว่า “เมืองน่านเป็นเมืองแห่งพระพุทธศาสนา” องค์กรสงฆ์คณะสงฆ์ มีความเมตตาและเกื้อหนุนกับสังคมเมืองน่านมาตลอด คงเป็นโอกาสสุดท้ายที่ทำหน้าที่รองผู้ว่าราชการจังหวัดน่าน ซึ่งวันนี้ก็ได้รับมอบจากผู้ว่าราชการจังหวัดน่าน ให้มาทำพิธีสำคัญในวันนี้ ตลอดระยะเวลา 3 ปี ที่ได้ปฏิบัติภารกิจที่ “นันทบุรีศรีนครน่าน” แห่งนี้ กระผมต้องกราบขอบพระคุณพี่น้องประชา ชนชาวน่าน ทุกภาคส่วน ตั้งแต่คณะสงฆ์ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น พี่น้องประชาชน นักธุรกิจ หลาน ๆ นักเรียน นักศึกษาประชาชน ตลอดจนพี่น้องสื่อมวลชน ที่ให้ความกรุณากับผมในการที่ทำให้ผมได้ปฏิบัติงาน ในครั้งสุดท้ายของชีวิตราชการอย่างเต็มความสามารถ อนาคตคงได้กลับมาเยือน “นันทบุรีศรีนครน่าน” แห่งนี้ในฐานะของนักท่องเที่ยวที่มีความภาคภูมิใจว่า ครั้งหนึ่งในชีวิตเคยเป็นส่วนสำคัญของสังคมชุมชนคนเมืองน่านครับ ขอบคุณครับ
จ.ส.อ.สันติไฌญ จารุพิพัฒน์บุตร NATION TV-NAN
นที มีเดช รายงาน